สหประชาชาติยกย่องให้จีนประสบความสำเร็จในการลดความยากจน และเป็นตัวอย่างที่ดีให้กับประเทศกำลังพัฒนาอื่นๆ ในการแก้ปัญหาความยากจนประเทศจีนทำได้อย่างไร?

• พัฒนาการการแก้ปัญหาความยากจนของจีน

รัฐบาลจีนทุกยุคได้ให้ความสำคัญกับการแก้ปัญหาความยากจน โดยประเทศจีนเริ่มเดินหน้าลดความยากจนด้วยวิธีการช่วยเหลือประชาชนยากจนในรูปแบบสวัสดิการที่เท่าเทียมกันระหว่างปี 1949-1977 โดยภาครัฐให้ความช่วยเหลือ เช่น การปฏิรูประบบการจัดสรรที่ดินในชนบท แจกอุปกรณ์เครื่องมือทำการเกษตร

นับตั้งแต่ปี 1979 เป็นต้นมา การลดความยากจนของจีนสามารถแบ่งเป็น 4 ช่วงที่สำคัญ ได้แก่

1. การช่วยเหลือเพื่อลดความยากจนอย่างตรงจุด
   เป็นการวิเคราะห์เชิงลึกในสาเหตุที่ทำให้ยากจนของครอบครัวและหมู่บ้านที่ผ่านการพิสูจน์แล้ว หลังจากนั้น กำหนดเจ้าหน้าที่รับผิดชอบโดยเฉพาะ เพื่อจัดทำแผนการช่วยเหลือลดความยากจนรายครอบครัวและรายหมู่บ้าน พร้อมระดมกำลังดำเนินการตามแผน โดยวางระบบการขับเคลื่อนงานตั้งแต่รัฐบาลส่วนกลาง ลงมาถึงระดับเมืองและมณฑล มีคณะทำงานประจำหมู่บ้าน ตลอดจนมีระบบการคัดเลือกเจ้าหน้าที่ลดความยากจนที่มีศักยภาพ
   มีการสร้างแผนลดความยากจน และสร้างแรงจูงใจในการทำงาน เจ้าหน้าที่ที่มีผลงานดีเด่น จะมีสิทธิ์ได้รับโอกาสความก้าวหน้าในหน้าที่การงานในอนาคต
   นอกจากนี้ รัฐบาลยังให้การสนับสนุนอุตสาหกรรมและธุรกิจที่สามารถช่วยลดความยากจน โดยมีโครงการหลักที่รัฐบาลส่วนกลางกำหนดเป็นแนวทาง 3 โครงการ ได้แก่ โครงการการศึกษา โครงการสินเชื่อขนาดเล็ก และโครงการอพยพเพื่อความยากจน
2. การบริหารจัดการอย่างตรงจุด
   เป็นการติดตามผู้ที่ได้รับความช่วยเหลือพ้นจากความยากจนอย่างใกล้ชิด สร้างเครือข่ายฐานข้อมูลการลดความยากจนระดับประเทศ เพื่อแบ่งปันข้อมูลความต้องการ พร้อมสร้างความเชื่อมโยงระหว่างครอบครัวและหมู่บ้านที่ยากจนในแต่ละพื้นที่ เพื่อช่วยในการประสานงานหรือแลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันและกัน รวมถึงช่วยให้มีการจัดสรรทรัพยากรอย่างตรงจุดได้มากยิ่งขึ้น
3. การตรวจสอบอย่างตรงจุด
   เป็นการตรวจสอบเชิงปริมาณในผลการทำงาน ตั้งแต่การพิสูจน์ครอบครัวและหมู่บ้านที่ยากจน การช่วยเหลือและบริหารจัดการลดความยากจนอย่างตรงจุด เพื่อรับรองการปฏิบัติงานในทุกระดับ โดยมีการตรวจสอบประเมินผลงานการทำงานลดความยากจนของผู้บริหารรัฐบาลท้องถิ่นระดับมณฑลในทุกปีซึ่งถือเป็นส่วนหนึ่งของ KPI ในการประเมินผู้บริหารด้วย

อ.หวัง กล่าวว่า ในช่วง 7 ปีที่จีนได้ใช้นโยบายใหม่ “แก้ปัญหาความยากจนแบบตรงจุด” ทำให้จีนยิ่งพัฒนาไปได้อย่างรวดเร็ว สามารถลดคนจนในประเทศได้อย่างมีประสิทธิภาพ

แผนการขจัดความยากจนให้หมดไปภายในปี 2020 ไม่เพียงแต่เป็นก้าวสำคัญในการสานฝันของจีนที่ต้องการจะฟื้นฟูชาติ แต่เป็นการขจัดความยากจนครั้งใหญ่และครั้งสำคัญในประวัติศาสตร์โลกอีกด้วย

การใช้นโยบายการลดความยากจนอย่างตรงจุดของประเทศจีน ได้ประสบความสำเร็จหลายด้านตามเป้าหมายที่กำหนดไว้ การพิสูจน์อย่างตรงจุด ช่วยให้แบ่งคนยากจน ศึกษาความต้องการของครอบครัวและหมู่บ้านที่ยากจนอย่างถูกต้อง

นอกจากนี้ ยังช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการใช้ปัจจัยการผลิตสำคัญในระยะสั้น ช่วยสร้างคนที่มีความรู้ความสามารถและเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตของท้องถิ่นในระยะยาว ก่อให้เกิดการสร้างหรือปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐานในชนบท การจัดให้มีประกันภัยด้านเกษตรกรรมการปลูกป่าไม้และมาตรการอื่น ๆ ได้ช่วยให้ครอบครัวที่ยากจนสามารถใช้ประโยชน์จากที่ดินได้มากขึ้น พร้อมมีรายได้เพิ่มขึ้น

อ.หวัง กล่าวว่า หลังจากบรรลุเป้าหมายขจัดความยากจนให้หมดไปในปี 2020 ซึ่งเป็นแก้ปัญหาความยากจนเชิงสัมบูรณ์ ก้าวต่อไปของจีนคือการแก้ปัญหาความยากจนเชิงสัมพัทธ์ ขณะที่ปัญหาความยากจนในเมือง และปัญหาความเหลื่อมล้ำกำลังเป็นปัญหาใหม่ๆที่ท้าทาย ซึ่งคาดว่า ขั้นต่อไปรัฐบาลจีนคงจะมีการบูรณาการการแก้ปัญหาระหว่างความยากจนในชนบทกับในเมืองควบคู่ไปด้วยกัน

นอกจากนี้ ยังต้องคำนึงถึงการสร้างระบบหรือกลไกเพื่อป้องกันไม่ให้คนที่หลุดพ้นจากความยากจนไปแล้วต้องกลับมายากจนซ้ำ จากการถดถอยของภาคอุตสาหกรรม การแบกภาระต้นทุนค่าครองชีพ ค่ารักษาพยาบาลที่มีค่าใช้จ่ายสูง โดยในช่วงที่ผ่านมาจะเห็นได้ว่า รัฐบาลจีนพยายามเน้นเรื่องระบบประกันสังคมที่มีความครอบคลุมมากขึ้น รวมถึงการเพิ่มการจ้างงานในประเทศ