เรื่อง : ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศจีน ณ กรุงเทพฯ

เมืองเฉวียนโจว ตั้งอยู่ที่ชายฝั่งทะเลทางตอนใต้ของมณฑลฝูเจี้ยน มีชื่อเดิมว่า ‘ชื่อถง’ เมืองเฉวียนโจวมีประวัติยาวนานกว่า 1,300 ปี ถือเป็นจุดเริ่มต้นของเส้นทางสายไหมทางทะเลโบราณ ‘ท่าเรือชื่อถงเมืองเฉวียนโจว’ เป็นหนึ่งในสี่ท่าเรือหลักทางการค้าต่างประเทศของจีนมาตั้งแต่สมัยราชวงศ์ถัง ต่อมาในสมัยราชวงศ์ซ่งและหยวน เมืองเฉวียนโจวได้เป็นประจักษ์พยานการพัฒนาอันเฟื่องฟูของการค้าทางทะเลระดับโลกในระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 10-14 และยังถูกยกให้เป็น ‘ท่าเรืออันดับหนึ่งของตะวันออก’ เช่นเดียวกับท่าเรือเมืองอเล็กซานเดรีย ประเทศอียิปต์ มีการทำการค้าและพาณิชย์กับประเทศต่างๆ กว่า 100 ประเทศทั่วโลก

‘สะพานลั่วหยาง’ หรือ ‘สะพานว่านอัน’ เป็นสะพานหินข้ามทะเลที่เก่าแก่ที่สุดที่ยังหลงเหลืออยู่ในประเทศจีน มีอายุกว่า 1,000 ปี ถือเป็นหนึ่งในสี่สะพานโบราณเลื่องชื่อของจีน (อีก 3 สะพานที่เหลือคือ สะพานหลูโกวที่ปักกิ่ง สะพานจ้าวโจวที่เหอเป่ย และสะพานกว่างจี้ที่กวางตุ้ง) ทางทิศใต้ของสะพานมี ‘บันทึกสะพานว่านอัน’ แผ่นศิลาจารึกที่เขียนโดยไช่เซียง ปราชญ์ด้านผู้เชี่ยวชาญด้านการเขียนอักษรในสมัยราชวงศ์ซ่ง สะท้อนให้เห็นถึงเทคนิคงานด้านสถาปัตยกรรมการสร้างสะพาน ศิลปะการเขียนอักษร และการสลักแผ่นศิลาจารึกในสมัยโบราณ

‘พิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์การเดินเรือเฉวียนโจว’ เป็นพิพิธภัณฑ์แห่งเดียวในประเทศจีนที่จัดแสดงเกี่ยวกับประวัติศาสตร์การเดินเรือระหว่างจีนกับต่างประเทศโดยเฉพาะ โบราณวัตถุมากมายที่มีเอกลักษณ์ของพื้นที่ชายฝั่ง สะท้อนให้เห็นถึงวัฒนธรรมทางทะเลที่รุ่งโรจน์มาตั้งแต่สมัยโบราณของจีน เฉวียนโจวในฐานะเมืองท่าสำคัญบนเส้นทางสายไหมทางทะเลโบราณ ยังมีแหล่งภูมิทัศน์ทางประวัติศาสตร์ กลุ่มอาคารที่มีลักษณะเฉพาะทางตอนใต้ของฝูเจี้ยนอีกมากมายที่ควรค่าแก่การมาเยือน

ล่าสุดเมื่อวันที่ 25 กรกฎาคม 2564 ‘เมืองเฉวียนโจว ศูนย์กลางการค้าทางทะเลระดับโลกของจีนในสมัยราชวงศ์ซ่งและหยวน’ ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกในการประชุมคณะกรรมการมรดกโลกแห่งองค์การยูเนสโก ครั้งที่ 44 ที่นครฝูโจว กลายเป็นมรดกโลกลำดับที่ 56 ของจีน

‘เมืองเฉวียนโจว ศูนย์กลางการค้าทางทะเลระดับโลกของจีนในสมัยราชวงศ์ซ่งและหยวน’ เป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่เกิดขึ้นในระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 10-14 และดำรงอยู่ถึงปัจจุบัน ซึ่งกระจายอยู่ในบริเวณอ่าวเฉวียนโจว โดยมีเขตเมืองเฉวียนโจวในปัจจุบันเป็นศูนย์กลาง ประกอบด้วยแหล่งมรดก 22 แห่ง อาทิ หินแกะสลักฉีเฟิงภูเขาจิ่วยื่อ สำนักงานดูแลการค้าทางทะเล (ระหว่างประเทศ) ฯลฯ สะท้อนให้เห็นถึงโครงสร้างเมืองท่าเรือ ที่มีเอกลักษณ์และความโดดเด่นในสมัยนั้น มีองค์ประกอบทางวัฒนธรรมที่สำคัญหลายประการ ทั้งในด้านโครงสร้างทางสังคม ระบบการปกครอง การคมนาคม การผลิต และการค้าขาย ฯลฯ

ในฐานะที่เป็นดั่งบานหน้าต่างของการแลกเปลี่ยนทางเศรษฐกิจและวัฒนธรรมระหว่างประเทศ จุดเชื่อมต่อสำคัญของเส้นทางสายไหมทางทะเล รวมทั้งท่าเรือศูนย์กลางการค้าทางทะเลระดับโลกที่โดดเด่นของจีนในสมัยราชวงศ์ซ่งและหยวน เมืองเฉวียนโจวถือเป็นกรณีแบบฉบับของโลกยุคโบราณในด้านการศึกษาแลกเปลี่ยนเรียนรู้อารยธรรมซึ่งกันและกัน รวมทั้งเป็นแบบอย่างให้กับการสร้างประชาคมที่มีอนาคตร่วมกันของมวลมนุษยชาติในปัจจุบัน